Egyptische Zodiac

De Egyptische dierenriem van Dendera is een van de meest intrigerende en iconische artefacten uit het oude Egypte. Het is een astronomisch reliëf dat zich bevindt op het plafond van de Osireion in de Hathor-tempel in Dendera, een oude stad gelegen aan de westelijke oever van de Nijl, ongeveer 60 kilometer ten noorden van Luxor. Het is een van de weinige overgebleven voorbeelden van de complexiteit van de Egyptische astrologie en hun visie op het universum.

Deze dierenriem is bijzonder vanwege de manier waarop het de sterrenbeelden en de relatie tussen de hemellichamen in de oude Egyptische kosmologie weerspiegelt. Het toont een gecodeerde weergave van de zodiak, met twaalf dierenriemtekens, die sterk overeenkomen met de sterrenbeelden die wij vandaag de dag herkennen in de westerse astrologie: Ram, Stier, Tweelingen, Kreeft, Leeuw, Maagd, Weegschaal, Schorpioen, Boogschutter, Steenbok, Waterman en Vissen.

Wat het echter uniek maakt, is de manier waarop de dierenriem van Dendera zich verhoudt tot de Egyptische mythologie en religie. De dierenriem is in feite een hemelkaart die de invloed van de goden en de kosmos op het aardse leven laat zien. De symbolen op de zodiak worden omgeven door goden en godinnen, die de invloed van de verschillende planeten en sterren vertegenwoordigen. De figuren van de dierenriem worden vaak afgewisseld met scènes die de goden van de Egyptische mythologie afbeelden, zoals Hathor, de godin van liefde, schoonheid en muziek, die een centrale rol speelt in de tempel van Dendera.

Een opmerkelijke eigenschap van de dierenriem is dat het een zons- en maancyclus in verband brengt met de seizoenen, maar het ook de verschuivingen van het sterrenbeeld als gevolg van de precessie van de aarde (de langzame draaiing van de aardas) in overweging neemt. Dit geeft aan dat de Egyptenaren niet alleen bezig waren met het observeren van de hemellichamen, maar ook met diepere astronomische cycli en tijdsbesef.

De Dendera-dierenriem zelf is een gedetailleerd en kunstzinnig beeld, gegraveerd in kalksteen. Het vormt een integraal onderdeel van de rijke religieuze en astronomische symboliek van het oude Egypte en biedt ons een venster op hun visie van de kosmos, waarin het aardse leven en het hemelse rijk voortdurend met elkaar verweven zijn.

Interessant genoeg werd de Dendera-dierenriem pas in de moderne tijd (in de 19e eeuw) echt bestudeerd en begrepen, hoewel hij al eeuwenlang een integraal onderdeel van de tempel was. De dierenriem is in feite een weergave van de kosmologische en mythologische visies die de Egyptenaren door de eeuwen heen hadden, waarbij het onlosmakelijke verband tussen de sterren en het goddelijke werd benadrukt. Het blijft een van de meest fascinerende en goed bewaarde kunstwerken die de diepgaande relatie van de oude Egyptenaren met de sterren en de tijd weerspiegelt.

Dendera weegt 4 kg en is 28 cm bij 28 cm.